ORIGINAL_ARTICLE
تدوین مدل مفهومی فرممبنا در تهیه ی طرح های آماده سازی زمین؛
طرحهای آمادهسازی زمین یکی از مهمترین طرحهای توسعهی شهری در سکونتگاههای جدید هستند که با توجه به خالی و مهیا بودن زمین، بستر مناسبی برای پیادهسازی رویکردهای نوین شهری محسوب میشوند. اما متأسفانه در کشور، تهیهی این طرحها اغلب مبتنی بر روشهای معمول بوده و ماهیتاً ابعاد و جایگاه طراحی شهری و اهمیت فرم شهری و عناصر آن در آنها کمرنگ است. در پژوهش حاضر، تلاش شده تا ضمن معرفی کدهای فرممبنا بهعنوان یک ابزار مناسب طراحی شهری-که بر دستیابی به فرم شهری مطلوب و عملیاتی شدن مفهوم توسعه پایدار تأکید دارد- به تعریف فرم شهری و بازتعریف عناصر و اجزای کدهای فرم مبنا در قالب مکتب انگلیسی، و سپس به بررسی نحوهی کاربست آن در کیفیتبخشی به طرحهای آمادهسازی زمین پرداخته شود. بدین منظور ابتدا با مرور منابع و سپس با استفاده از روش تحقیق کیفی، تحلیل محتوای منابع انجام شده است. به این معنی که با بررسی بر هم کنش عرصههای مفهومی پژوهش، مبتنی بر تکنیک تحلیل محتوا، معیارها و اصول مورد استفاده جهت ضابطهمندسازی آمادهسازی زمین با استفاده از کدهای فرممبنا استخراج شده و مدلی مفهومی بهعنوان فرآیند پیشنهادی در تهیهی طرحهای آمادهسازی ارائه گردیده است. در نهایت فرآیند تهیهی طرح آمادهسازی شهر جدید هشتگرد و محصولات آن، بهعنوان نمونهی مطالعاتی بهعنوان نمونهی از طرحهای آمادهسازی براساس مدل بدست آمده ارزیابی شده است. نتایج حاکی از عدم توجه جامع و یکپارچه به مفهوم و عناصر فرم شهری و همچنین توجه به طراحی شهری بهویژه در ابعاد کالبدی این طرحها میباشد.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_788_70249557db289ba8916f64c40dcfe030.pdf
2022-05-22
7
28
10.30480/agm.2020.788
فرم
کدهای فرم مبنا
آماده سازی زمین
توسعه ی پایدار
مریم
محمدی
m.mohammadi@art.ac.ir
1
گروه شهرسازی/ دانشگاه هنر
LEAD_AUTHOR
فائزه
بهنامی فرد
f_behnami@yahoo.com
2
کارشناسی ارشد طراحی شهری، پژوهشگر آزمایشگاه مطالعات مورفولوژی شهری، دانشگاه هنر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تدوین مدل مفهومی اصول و معیارهای معماری سبز مبتنی برسیر تحول تفکرات محیط زیستی
وضعیت جهان در آغاز قرن ۲۱ میلادی، توسعه ای ناپایدار را هشدار میدهد. معماران به عنوان شکلدهندگان محیطهای مصنوع دارای مسئولیت اجتماعی در ارائه طرحهایی هستند که کمترین میزان اثرات منفی بر محیطزیست را داشته باشد. در طول تاریخ اصطلاحاتی نظیر معماری سبز، معماری اکولوژیک، معماری پایدار، معماری محیطزیستی به منظور پاسخ به مهمترین مشکل زمان به کار گرفته شدهاست، در حالیکه باری از مفاهیم مبهم و نامشخص را به دوش میکشد. از اینرو هدف مطالعهی حاضر واکاوی معماری مبتنی بر سیر تحول تفکرات محیطزیستی و ارائه مدل مفهومی اصول و معیارهای معماری سبز بود. روش مورد استفاده برحسب هدف، روش تحقیق کاربردی و شیوهی مطالعه برحسب روش و ماهیت، تحقیق توصیفی-تحلیلی بود و گردآوری اطلاعات آن بر مبنای مطالعهی منابع مکتوب و تحلیل محتوایی آنها بوده است. نظر به اینکه سبز مفهومی است انتزاعی، مستلزم درک اصطلاحات پایداری، اکولوژی و عملکرد میباشد. معیارهای سنجش و ارزیابی معماری سبز با توجه به سیر تحولات معماری در طی دهههای گذشته اسنتتاج و در قالب مدل مفهومی اصول و معیارهای معماری سبز ارائه شد. نتایج نشان داد که معماری سبز بلوغی در سیر تحولات معماری و متشکل از ابعاد عملکردی، اکولوژیکی و پایداری است. معماری در طی مراحل تکامل خود سعی در یکپارچگی اصول و معیارهای برگرفته از تفکرات باستان، مانند معماری بومی، گرمسیری، اکولوژیک تا مفاهیم معماری مدرن نظیر معماری عملکردگرا، مکانگرا و پایدار داشتهاست و با شکلدهی معماری سبز پیوندی بین تفکرات سنت و مدرن با حداقل ایجاد ردپای اکولوژیک ایجاد نمودهاست.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_789_7fbbf8140cf2c8064e4100792abd031a.pdf
2022-05-22
29
43
10.30480/agm.2020.789
اصول معماری سبز
تفکرات محیط زیستی
سیر تحول
معماری سبز
مهشید
ردایی
mahshid_radaei@yahoo.com
1
گروه معماری - دانشگاه علم و هنر یزد
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه نقش هنرهای شهری مانا و میرا در احیا و پایداری فضاهای گمشده شهری
امروزه یکی از پیامدهای توسعه شهرها ایجاد فضاهای بلااستفاده و گمشده است که این امر موجب بروز ناپایداری در ابعاد مختلف شده است. هنر شهری یکی از عوامل احیای پایدار چنین فضاهایی است. هدف این پژوهش مطالعه چگونگی احیاء فضاهای گمشده و تبدیل آنها به فضاهای شهری پایدار و کارآمد با استفاده از هنرهای شهری (میرا و مانا) است. از آنجا که استفاده از هنرهای میرا و مانا از راههای متفاوتی در احیا و توسعه پایدار فضاهای گمشده مؤثر هستند، شناخت چگونگی این اثرگذاری در فضاهای گمشده، با شنـاسایی ویژگیهای آنها میسر میشود. روش پژوهش برمبنای شناخت نظری معیارها و شاخصهای تعریفکننده هنرهای شهری، فضاهای گمشده و پایداری استوار است. این شاخصها از نظر میزان تأثیرگذاری بر احیا و پایداری فضاهای گمشده از طریق روش دلفی در نظرسنجی از کارشناسان شهرسازی و معماری، اولویتبندی شدهاند. نتایج نشان میدهد که مهمترین مشخصه هنر شهری صرفنظر از میرایی و مانایی، توانایی آن در «افزایش حضورپذیری» و ترغیب افراد به حضور دلخواه در فضا است که منجر به «پایداری اجتماعی» میشود. سایر مشخصهها که در هنرهای میرا و مانا جنبههای متفاوت یا متقابل دارند به ترتیب شامل «ایجاد خوانایی» در کنار «القای حس مکان»، «مکانمندی» و ماندگاری، «پویایی و تنوع زیاد» و ایجاد بستر «کشف محیط» توسط افراد هستند.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_801_d87b946f0540a4087007d63a622fddba.pdf
2022-05-22
45
59
10.30480/agm.2020.801
فضای گمشده
هنر عمومی شهری
هنر مانا
هنر میرا
پایداری
مهدی
قهرمانی
mehdighahremani19@yahoo.com
1
کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین.
LEAD_AUTHOR
شادی
پاکزاد
shadi.pakzad@gmail.com
2
استادیار، عضو هیئت علمی، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارائه ی راهکارهایی برای بازنگری در منظر واحدهای صنعتی موجود برپایه ی نظریه ی بازیابی توجه (نمونه ی مطالعاتی: کارخانه بازیافت کاغذ ایلام)
این نوشتار مؤید آن بوده که ایمنی از دغدغه های اساسی طراحان واحدهای صنعتی است. ازسوی دیگر هدف غایی شکلگیری این واحدها، تولید و کارایی در تولید است. خستگی ذهنی از عواملی است که هم با وقوع حوادث مختلف و هم با کارایی در تولید رابطه ای مستقیم دارد. لذا، بازیابی توجه کارگران می تواند به افزایش ایمنی و تولید کمک نماید. براساس نظریه ی بازیابی توجه، فضاهای طبیعی، بازیابنده بوده و می توانند در راستای این هدف مورد استفاده قرار گیرند. بااین وجود بازیابندگی فضاهای طبیعی و چگونگی به کارگیری آنها در واحدهای صنعتی موجود ازجمله موضوعاتی است که در پژوهش های پیشین مغفول مانده است. پژوهش پیشِ رو بدنبال ارائه ی راهکارهایی برای بازنگری در منظر واحدهای صنعتی موجود (بالاخص کارخانهی بازیافت کاغذ ایلام) بوده است. این مقاله، از روش پژوهش ترکیبی استفاده نموده است. یعنی به استنتاج از نتایج پیشین، آزمون مستقیم مؤلفه های بازیابندگی طبیعت در واحدهای صنعتی و مشاهده متوسل شده است. نتایج نشان می دهد که ارتباط کارگران با طبیعت به شکل مستقیم، غیرمستقیم، مجازی و واقعی، تفاوت چندانی در بازیابی توجه ندارد و می توان از این گزینه ها برای کاهش خستگی ذهنی کارگران و بازیابی توجه آنها در واحدهای صنعتی بهره گرفت. براساس این نتایج و برمبنای ظرفیت ها و ضعف های محیطی و نیز الگوهای حرکتی کارگران کارخانه ی بازیافت کاغذ ایلام، راهکارهایی برای بازنگری در منظر این مجموعه ارائه شده است.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_824_fd9947ec80cad786c1313cf8c26b8d46.pdf
2022-05-22
61
72
10.30480/agm.2020.824
خستگی ذهنی
نظریه بازیابی توجه
طبیعت
طرح منظر واحدهای صنعتی
کارخانه بازیافت کاغذ ایلام
جواد
گودینی
j.goudini@razi.ac.ir
1
عضو هیئت علمی گروه معماری، دانشگاه رازی، کرمانشاه
LEAD_AUTHOR
زهرا
همتی
zhemmati@ymail.com
2
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه رازی، کرمانشاه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی ابزارهای خط مشی گذاری در جهت توسعه انرژی های تجدید پذیر در ایران
به منظور رفع مشکلات و اثرات مخرب گازهای گلخانه ای باید سهم بیشتری از ترکیبات انرژی به تجدیدپذیرها اختصاص یابد، بنابراین نیازمند ابزارهایی هایی هستیم که موجب تغییرات در سیستم انرژی می شوند. لذا در این پژوهش با در نظرگرفتن اهداف سیاست گذاری برای انرژی های تجدیدپذیر و همچنین انواع ابزارهای به کار رفته برای توسعه در دنیا و نیز ابزارهای های بومی، اتخاذ استراتژی مناسب با استفاده از تجربیات دیگر کشورها در قالب شرایط زیست محیطی و چارچوب قانونی ایران به ارائه بسته های حمایتی برای توسعه کاربرد انرژی های تجدید پذیر می پردازیم. در واقع هدف این پژوهش شناسایی ابزارهای خط مشی برای توسعه انرژی های تجدید پذیر در ایران می باشد.روش این پژوهش از نظر مخاطب، کاربردی است و در جهت آگاهی مدیران و سازمان های مربوطه می باشد و از نظر هدف، توصیفی است چرا که بدون دخل و تصرف به توصیف شرایط موجود و بررسی تجربیات کشورهای دیگر می پردازد. برای تعیین سهم انرژی های نو از سبد انرژی باید مجموعه از ابزارهای خط مشی گذاری بکار گرفته شود، تا روند استفاده از انرژی های نو در ایران بهبود یابد و با توجه به قیمت ارزان نفت و گاز در ایران برای توسعه هر چه بیشتر انرژی های تجدیدپذیر باید با کمک تکنولوژی قیمت تمام شده تولید انرژی از طریق انرژی های تجدید پذیر، قابل رقابت با انرژی های فسیلی شود. در این مسیر نقش ابزارهای خط مشی گذاری بسیار حائز اهمیت است که در این پژوهش به نقش این ابزار ها پرداخته ایم.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_828_838bc38130b0e0e437ebc3eeb4a08843.pdf
2022-05-22
73
86
10.30480/agm.2021.3048.1008
انرژی های تجدید پذیر
ابزارهای خط مشی گذاری
ابزار کنترلی
ابزار بازاری
ابزار اطلاعاتی
علیرضا
سلیمانخانی
a.soleimankhani@ut.ac.ir
1
دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازخوانی تجارب فضاهای باز پایدار با تأکید بر حضور کودکان
امروزه دستیافتن به اهداف پایداری از رهیافتهای مهم برای رسیدن به یک شهر آرمانیست که مورد نظر طراحان و برنامهریزان شهری قرار گرفته است. فضاهای شهری باید بتوانند به خواستهها و نیازهای کاربران امروز و فردای خود پاسخگو باشند. تمرکز بر کودک به عنوان حلقه اتصال حال و آیندهی یک شهر، گامی به سوی توسعه پایدار محسوب میشود. از جمله عوامل مهم در طول فرآیند رشد کودک، تعامل سازنده او با محیط پیرامونش است که امروزه با توجه به دغدغهها و مسائل مختلف شهری در اولویتهای بعدیِ طراحی قرار گرفتهاست. ازاینرو آمادهسازی فضای شهری برای حضور کودک، در ارتقاء خلاقیت و تکامل شخصیتی او امری مهم تلقی میشود. در این پژوهش هدف بازخوانی تجارب فضاهای باز پایدار با توجه به نیاز کودکان است. روش تحقیق از حیث هدف کاربردی است. با مطالعات کتابخانهای و تحلیل محتوای متون، چارچوب نظری پژوهش شامل اصول و کیفیتهای فضای باز پایدار به تفکیک مولفههای مکان پایدار(زیستمحیطی، تجربی-زیباییشناختی و عملکردی) تدوین شد، سپس با انتخاب پرطرفدارترین پارکها و فضاهای باز موفق جهانی، با روش کیفی و تحلیل توصیفی به بررسی و استخراج معیارهای پایداری در هر یک پرداخته شد تا بتواند برای طراحی فضای باز پایدار، متناسب با نیازهای کودک راهگشا باشد. در آخر معیارهای طراحی پایدار شامل «رعایت ملاحظات اقلیمی، تماس با طبیعت، رعایت ملاحظات بصری، نظام بلوکبندی و تودهگذاری، ایمنی و امنیت، محوطهآرایی و مبلمانشهری، توجه به محصوریت و مقاطع عرضی فضاها، رعایت سلسلهمراتب دسترسی، عرصهبندی فضایی و دعوت به مشارکت کودک در کار گروهی و آموزندگی عناصر بازی کودک» معرفی شده است.
http://agm.journal.art.ac.ir/article_849_1f2c625159cb8e3d9489b1cdb919a97b.pdf
2022-05-22
87
104
10.30480/agm.2021.2946.1007
پایداری
فضای باز
شهر دوستدار کودک
زندگی جمعی
بازی کودک
پانته آ
علی پور کوهی
pt.alipour@gmail.com
1
گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR