بررسی تطبیقی جاودانگی در معماری بر اساس تفکر غرب و شرق و بررسی مصادیقی از آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد ، ایران

2 پردیس مجتمع بین المللی دانشگاه ازاد اسلامی خراسان

چکیده

این مقاله منتج از پژوهشی است هدفمند، در جهت بررسی معنای عمیق جاودانگی در معماری ایران در دوره‌ی معاصر و مقایسه ­ی آن با مفهوم پایداری و معماری پایدار و نیز ماندگاری در معماری غرب در دوران معاصر. به ­نظر می‌رسد تعریف و تحقیق چندانی در رابطه با علل و عوامل جاودانگی در معماری ایران و جهان انجام ‌نشده است. آنچه به‌صورت محدود انجام ‌گرفته بیشتر به بیان توصیفی از بناهای ادوار مختلف معماری پرداخته است. به­ دلیل نزدیکی معنای این دو واژه به یک­دیگر، مرزبندی چندان مشخصی هم بین واژه‌ی ماندگاری با پایداری مدنظر قرار نگرفته است. هدف از این پژوهش، بیان تفاوت اساسی بین دو مفهوم جاودانگی و پایداری در معماری و همچنین بیان ویژگی‌ها، عوامل و اصول مؤثر بر معماری جاودان در تفکر غربی و شرقی است. بنابراین در مقاله­ ی حاضر، پس از بیان معنای واژه‌های ماندگاری و پایداری و مقایسه‌ی لغوی آن‌ها با یک­دیگر، به بیان دیدگاه‌های صاحب‌نظران درباره­ ی راز ماندگاری و مفاهیم پایداری پرداخته شده است. برای تبیین موضوع زیگورات چغازنبیل، مجموعه ­ی مذهبی- سیاحتی میدان نقش‌جهان، بازار تبریز، میدان آزادی، برج ایفل، برج پیزا و کولوسئوم مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع این پژوهش با شناسایی و انتخاب بناهای شاخص و جاودانه‌ی معماری شرقی و غربی مختلف بر مبنای میزان استقبال مردمی از آن‌ها در دوره‌های مختلف و مقایسه‌ی دلایل جاودانگی آن‌ها در پی یافتن چرایی و رمز جاودانگی در مجموعه­ ی آثار معماری به‌جامانده از دوران گذشته است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت موضوع از روش استدلال منطقی بهره برده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که معماری زنده و روح معنوی به‌عنوان عامل ماندگاری و جاودانگی معماری امروز مطرح می‌شود. همچنین مشخص شد که تفاوت اساسی معماری جاودان و پایدار در وجود عنصر معنی و معنویت است و ساختمان‌هایی که در طراحی آن‌ها بعد معنوی محوریت بیشتری داشته، در گذر زمان نیز ماندگارتر و جاودان‌تر بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات