تدوین مدل مفهومی فرم‌مبنا در تهیه ی طرح های آماده سازی زمین؛

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شهرسازی/ دانشگاه هنر

2 کارشناسی ارشد طراحی شهری، پژوهشگر آزمایشگاه مطالعات مورفولوژی شهری، دانشگاه هنر

چکیده

طرح‌های آماده‌سازی زمین یکی از مهم‌ترین طرح‌های توسعه‌ی شهری در سکونتگاه‌های جدید هستند که با توجه به خالی و مهیا بودن زمین، بستر مناسبی برای پیاده‌سازی رویکردهای نوین شهری محسوب می‌شوند. اما متأسفانه در کشور، تهیه‌ی این طرح‌ها اغلب مبتنی بر روش‌های معمول بوده و ماهیتاً ابعاد و جایگاه طراحی شهری و اهمیت فرم شهری و عناصر آن در آن‌ها کمرنگ است. در پژوهش حاضر، تلاش شده تا ضمن معرفی کدهای فرم‌مبنا به‌عنوان یک ابزار مناسب طراحی شهری-که بر دستیابی به فرم شهری مطلوب و عملیاتی شدن مفهوم توسعه پایدار تأکید دارد- به تعریف فرم شهری و بازتعریف عناصر و اجزای کدهای فرم مبنا در قالب مکتب انگلیسی، و سپس به بررسی نحوه‌ی کاربست آن در کیفیت‌بخشی به طرح‌های آماده‌سازی زمین پرداخته شود. بدین منظور ابتدا با مرور منابع و سپس با استفاده از روش تحقیق کیفی، تحلیل محتوای منابع انجام شده است. به این معنی که با بررسی بر هم کنش عرصه‌های مفهومی پژوهش، مبتنی بر تکنیک تحلیل محتوا، معیارها و اصول مورد استفاده جهت ضابطه‌مندسازی آماده‌سازی زمین با استفاده از کدهای فرم‌مبنا استخراج شده و مدلی مفهومی به‌عنوان فرآیند پیشنهادی در تهیه‌ی طرح‌های آماده‌سازی ارائه گردیده است. در نهایت فرآیند تهیه‌ی طرح‌ آماده‌سازی شهر جدید هشتگرد و محصولات آن، به‌عنوان نمونه‌ی مطالعاتی به‌عنوان نمونه‌ی از طرح‌های آماده‌سازی براساس مدل بدست آمده ارزیابی شده است. نتایج حاکی از عدم توجه جامع و یکپارچه به مفهوم و عناصر فرم شهری و همچنین توجه به طراحی شهری به‌ویژه در ابعاد کالبدی این طرح‌ها‌ می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات